0 تا 100 اجرای حسابداری پیمانکاری :
0 تا 100 اجرای حسابداری پیمانکاری ، در این مقاله می خواهم 0 تا 100 اجرای حسابداری پیمانکاری را به همراه رویداد های مربوط به قرار داد های بلند مدت پیمانکاران و ثبت های حسابداری پیمانکاری را برایتان با ذکر مثال توضیح دهم .
0 تا 100 اجرای حسابداری پیمانکاری
آموزش ثبت های حسابداری قراردادهای بلند مدت پیمانکاری
1 – مطالعات مقدماتی طرح
2 – مطالعات تفصیلی طرح
3 – ارجاع کار به پیمانکار
مثال : فرض بفرمائید شرکت خصوصی X از طریق مناقصه عملیات احداث ساختمانی را طی قرارداد پیمان بلند مدت به مبلغ 50/000/000 ریال به شرکت پیمانکاری Y واگذار نمود .
رویدادهای مالی این پروژه از مرحله مطالعات اولیه تا تحویل قطعی به قرار ذیل می باشد :
این مطلب را مطالعه کنید: حسابداری مخارج پیمانکاری
0تا 100 اجرای حسابداری پیمانکاری و مطالعات مقدماتی :
0 تا 100 اجرای حسابداری پیمانکاری ، مطالعات مقدماتی طرح شامل موارد ذیل می گردد :
1 – مطالعات تحقیقاتی
مطالعات تحقیقاتی و بنیادی ، مطالعاتی را هم چون مطالعات منطقه ای ، اقتصادی و اجتماعی را در بر می گیرد که منجر به تصمیم گیری نهایی می گردد .
2 – مطالعات شناسایی
مطالعات شناسایی طرح ، تحقیقات و بررسی های لازم را با هدف شناخت طرح ، امکانات موجود همانند ؛ امکانات اجرایی و فنی با توجه به مصالح ساختمانی ، نیروی انسانی ، تجهیزات ، زمان اجرا ، حدود سرمایه گذاری و … را در بر می گیرد .
3 – تهیه طرح مقدماتی :
تهیه طرح مقدماتی مواردی هم چون تحقیق ، بررسی و آزمایش های لازمه را به جهت طراحی و برآورد ها ، مخارج ، جای گذاری محل های مناسب ، بازده اقتصادی و … را در بر می گیرد .
پس از آن که طرح مقدماتی تهیه گردید ، امکان برآورد مخارج و هزینه های طرح میسر شده و تصمیم گیری نیز راحت تر می گردد .
0 تا 100 اجرای حسابداری پیمانکاری و ثبت های مربوطه :
0 تا 100 اجرای حسابداری پیمانکاری ،
مثال : مبلغ 100/000 ریال توسط کارفرما جهت مطالعات مقدماتی پرداخت گردیده است .
ثبت مربوط به آن به قرار ذیل است :
دفتر پیمانکار | دفتر کارفرما | ||||
بدهکار | بستانکار | شرح | بدهکار | بستانکار | شرح |
100000 | هزینه مقدماتی طرح مورد نظر | ||||
100000 | وجه نقد |
این مطلب را مطالعه کنید: آموزش حسابداری پیمانکاری
0 تا 100 اجرای حسابداری پیمانکاری و مطالعات تفصیلی
0 تا 100 اجرای حسابداری پیمانکاری ، پس از انجام طرح مقدماتی نوبت به مصالعات طرح تفصیلی می رسد .
در این طرح ، مطالعات ، بررسی و تحقیقات به جهت برنامه ریزی زمانی انجام طرح ، تهیه اسناد عملیات اجرایی ، برآورد های لازم و پیش بینی دقیق مخارج اجرای طرح انجام می پذیرد .
مثال : مبلغ 150/000 ریال جهت مطالعات تفصیلی طرح مورد نظر پرداخت گردیده است .
دفتر پیمانکار | دفتر کارفرما | ||||
بدهکار | بستانکار | شرح | بدهکار | بستانکار | شرح |
150000 | هزینه مطالعات تفصیلی طرح مذکور | ||||
150000 | وجه نقد |
ارجاع کار به پیمانکار
هر زمان که کارفرما به این نتیجه رسید که طرح قابل اجرا می باشد باید طبق مراحل ذیل طی طریق نماید :
دعوت از پیمانکاران جهت شرکت در مناقصه
مثال : پردخت مبلغ 75/000 ریال جهت چاپ آگهی دعوت به مناقصه
دفتر پیمانکار | دفتر کارفرما | ||||
بدهکار | بستانکار | شرح | بدهکار | بستانکار | شرح |
75000 | هزینه چاپ آگهی مناقصه | ||||
75000 | وجه نقد |
توزیع یا فروش اسناد مناقصه
بعد از این که اسناد و مدارک عملیات اجرایی آماده شدند ، پیمانکاران از طریق مناقصه از نوع طرح و مشخصات آن آگاهی پیدا می کنند .
در این هنگام چنان چه پیمانکار مایل به اجرای طرح باشد اسناد مناقصه را از کارفرما دریافت و جهت بررسی طرح اسناد و مدارک را در اختیار دفتر فنی شرکت قرار می دهد .
مثال : پرداخت مبلغ 125/000 ریال جهت خرید اسناد مناقصه
دفتر پیمانکار | دفتر کارفرما | ||||
بدهکار | بستانکار | شرح | بدهکار | بستانکار | شرح |
125000 | وجه نقد | ||||
125000 | فروش اسناد مناقصه |
0 تا 100 اجرای حسابداری پیمانکاری و شرکت در مناقصه
0 تا 100 اجرای حسابداری پیمانکاری ، حال در صورتی که دفتر فنی اجرای پیمان را به صرفه و اقتصادی تشخیص بدهد ، قیمت کل کار را از روی نقشه محاسبه نموده و با افزودن سود ، قیمت مورد نظر را پیشنهاد می دهد .
پیمانکارانی که در مناقصه شرکت می نمایند جهت ضمانت اجرای طرح ، ضمانت نامه ای از بانک دریافت نموده و تحویل کارفرما می نمایند و اصطلاحا به آن ضمانت نامه انجام تعهدات می گویند .
این مدارک در 2 پاکت تحویل کارفرما می گردد ، داخل پاکت اول ضمانت نامه بانکی و اسناد و مدارک مناقصه بوده و پاکت دوم مربوط به قیمت پیشنهادی توسط پیمانکار می باشد .
بانک ها نیز معمولا جهت صدور ضمانت نامه مربوطه وثیقه غیر نقدی 20% بیش تر از مبلغ ضمانت نامه دریافت می نمایند .
مبلغ ضمانت نامه مذکور برابر 5% مبلغ پیمان می باشد .
مثال : کارفرما ضمانت نامه شرکت در مناقصه را از پیمانکار دریافت نموده و بانک نیز 90/000 ریال جهت کارمزد ضمانت نامه از حساب برداشت نموده است .
دفتر پیمانکار | دفتر کارفرما | ||||
بدهکار | بستانکار | شرح | بدهکار | بستانکار | شرح |
90000 | هزینه شرکت در منقصه | 2500000 | حساب های انتظامی-ضمانت نامه شرکت در مناقصات | ||
90000 | وجه نقد | 2500000 | طرف حساب های انتظامی-ضمانت نامه شرکت در مناقصات | ||
2500000 | حساب های انتظامی- ضمانت نامه شرکت در مناقصات | ||||
2500000 | طرف حساب های انتظامی- ضمانت نامه شرکت در مناقصات | ||||
3000000 | حساب های انتظامی- وثیقه ضمانت نامه شرکت در مناقصات | ||||
3000000 | طرف حساب های انتظامی- وثیقه ضمانت نامه شرکت در مناقصات |
انتخاب پیمانکار
در کمیسیون مناقصات ابتدا پاکت اول پیمانکاران باز گردیده و در صورت کامل بودن مدارک مربوطه پاکت دوم را باز می نمایند .
پاکت دوم حاوی قیمت های پیشنهادی می باشد ، این ارقام را در جدول مقایسه پیشنهاد ها قرار داده و مناسب ترین پیشنهاد را به عنوان برنده مناقصه انتخاب می نمایند .
مثال : چنان چه پیمانکار در مناقصه برنده نگردیده باشد
دفتر پیمانکار | دفتر کارفرما | ||||
بدهکار | بستانکار | شرح | بدهکار | بستانکار | شرح |
2500000 | طرف حساب های انتظامی- ضمانت نامه شرکت در مناقصات | ||||
2500000 | حساب های انتظامی- ضمانت نامه شرکت در مناقصات | ||||
3000000 | طرف حساب های انتظامی- وثیقه ضمانت نامه شرکت در مناقصات | ||||
3000000 | حساب های انتظامی- وثیقه ضمانت نامه شرکت در مناقصات |
مثال : در صورتی که پیمانکار برنده در مناقصه حاضر به عقد قرارداد نباشد
در این صورت ضمانت نامه تسلیمی توسط کارفرما ضبط گردیده و پیشنهاد دوم پذیرفته گردیده و به عنوان برنده مناقصه معرفی می گردد .
دفتر پیمانکار | دفتر کارفرما | ||||
بدهکار | بستانکار | شرح | بدهکار | بستانکار | شرح |
2500000 | طرف حساب های انتظامی- ضمانت نامه شرکت در مناقصات | 2500000 | وجه نقد | ||
2500000 | حساب های انتظامی- ضمانت نامه شرکت در مناقصات | 2500000 | هزینه مقدماتی طرح | ||
3000000 | طرف حساب های انتظامی- وثیقه ضمانت نامه شرکت در مناقصات | ||||
3000000 | حساب های انتظامی- وثیقه ضمانت نامه شرکت در مناقصات | ||||
2500000 | هزینه | ||||
2500000 | وجه نقد |
مثال : در صورتی که پیمانکار برنده ، قرارداد را عقد نماید .
در این صورت در دفاتر پیمانکار ، هزینه شرکت در مناقصه به حساب پیمان در دست اجرا منتقل می گردد ، در دفاتر کارفرما نیز هزینه مطالعاتی به حساب دارایی در جریان ساخت انتقال خواهد یافت
دفتر پیمانکار | دفتر کارفرما | ||||
بدهکار | بستانکار | شرح | بدهکار | بستانکار | شرح |
215000 | پیمان در دست اجرا | 215000 | دارایی در جریان ساخت | ||
215000 | هزینه شرکت در مناقصه | 215000 | هزینه مقدماتی طرح |
منعقد نمودن قرارداد با پیمانکار
1 – گرفتن ضمانت نامه حسن انجام تعهدات
هنگامی که قرارداد می خواهد به امضای طرفین برسد ، پیمانکار به جهت تضمین اجرای تعهدات موظف است ، از بانک ضمانت نامه ای معادل 5% مبلغ اولیه پیمان دریافت و تسلیم کارفرما نماید .
این ضمانت نامه باید تا تاریخ صورت مجلس موقت معتبر بوده و تا زمانی که تحویل موقت صورت نپذیرفته باشد ، با دستور کارفرما باید تمدید گردد .
مثال : پرداخت مبلغ 100/000 ریاال کارمزد جهت ضمانت نامه انجام تعهدات
دفتر پیمانکار | دفتر کارفرما | ||||
بدهکار | بستانکار | شرح | بدهکار | بستانکار | شرح |
2500000 | حساب های انتظامی- ضمانت نامه حسن انجام تعهدات | 2500000 | حساب های انتظامی- ضمانت نامه حسن انجام تعهدات | ||
2500000 | طرف حساب های انتظامی- ضمانت نامه حسن انجام تعهدات | 2500000 | طرف حساب های انتظامی- ضمانت نامه حسن انجام تعهدات | ||
2700000 | حساب های انتظامی- وثیقه ضمانت نامه حسن انجام تعهدات | ||||
2700000 | طرف حساب های انتظامی- وثیقه ضمانت نامه حسن انجام تعهدات | ||||
100000 | پیمان در دست اجرا | ||||
250000 | سپرده نقدی ضمانت نامه انجام تعهدات | ||||
350000 | وجه نقد |
2 – تنظیم قرارداد پیمانکاری
بعد از دریافت ضمانت نامه توسط کارفرما ، قرارداد منعقد می گردد .
در این هنگام پیمانکار نیز با امضاء قرارداد مربوطه تائید می نماید که تمامی موارد را مورد بررسی قرار داده و با در نظر داشتن تمامی موارد قیمت را پیشنهاد داده و دیگر هیچ گونه بهانه ای وجود نخواهد داشت .
برخی از این موارد عبارتند از :
الف ) تمامی نقشه ها و اسناد و مدارک مربوطه را مطالعه نموده و بدان آگاه است .
ب ) می تواند مواد و مصالح را در محل کار و یا از نقاط دیگر تامین نماید .
ج ) اطمینان کافی را نسبت به گرد آوری مهندسین و کارگران داشته و میزان حقوق و دستمزد و هزینه هایی از قبیل حمل و نقل را تا پای کار محاسبه نموده است .
د ) هزینه های ناشی از اجرای قوانینی هم چون قانون کار ، رفاه و امور اجتماعی و نیز کلیه آئین نامه های مربوط به عوارض و مالیات را در قیمت پیشنهادی لحاظ نموده است .
و ) سود مورد نظر را در قیمت پیشنهادی لحاظ نموده است .
مثال : مبلغ 135/000 ریال بابت هزینه ثبت قرارداد در دفتر اسناد رسمی پرداخت گردیده است
نکته : هزینه فوق بر ذمه پیمانکار می باشد
دفتر پیمانکار | دفتر کارفرما | ||||
بدهکار | بستانکار | شرح | بدهکار | بستانکار | شرح |
135000 | پیمان در دست اجرا | ||||
135000 | وجه نقد |
3 – ابطال ضمانت نامه شرکت در مناقصه دفتر پیمانکار
دفتر پیمانکار | دفتر کارفرما | ||||
بدهکار | بستانکار | شرح | بدهکار | بستانکار | شرح |
2500000 | طرف حساب های انتظامی- ضمانت نامه شرکت در مناقصه | 2500000 | طرف حساب های انتظامی- ضمانت نامه شرکت در مناقصه | ||
2500000 | حساب های انتظامی- ضمانت نامه شرکت در مناقصه | 2500000 | حساب های انتظامی- ضمانت نامه شرکت در مناقصه | ||
3000000 | طرف حساب های انتظامی- وثیقه ضمانت نامه شرکت در مناقصه | ||||
3000000 | حساب های انتظامی- وثیقه ضمانت نامه شرکت در مناقصه |
بعد از این که قرارداد به امضای طرفین رسید ، کارفرما از بانک می خواهد که ضمانت نامه شرکت در مناقصه را آزاد نماید .
چنان چه ضمانت نامه مذکور قبل از سررسید آزاد گردد ، بانک بخشی از هزینه کارمزد را به حساب پیمانکار عودت می دهد .
4 – تسلیم ضمانت نامه پیش پرداخت
طبق قرارداد و به منظور تقویت بنیه مالی ، معمولا از جانب کارفرما درصدی از قرارداد ، تحت عنوان پیش پرداخت و در قبال ضمانت نامه بانکی به پیمانکار پرداخت می گردد .
بانک نیز جهت صدور این ضمانت نامه ، علاوه بر وثیقه و کارمزد ، معمولا 10% مبلغ ضمانت نامه را تحت عنوان سپرده نقدی از پیمانکار طلب می نمایند .
مثال : پیش پرداخت به میزان 20% مبلغ اولیه پیمان و دریافت کارمزد صدور ضمانت نامه به مبلغ 175/000 ریال
دفتر پیمانکار | دفتر کارفرما | ||||
بدهکار | بستانکار | شرح | بدهکار | بستانکار | شرح |
175000 | پیمان در دست اجرا | 10000000 | حساب های انتظامی- ضمانت نامه پیش پرداخت | ||
1000000 | سپرده نقدی ضمانت نامه انجام تعهدات در بانک | 10000000 | طرف حساب های انتظامی- ضمانت نامه پیش پرداخت | ||
1175000 | وجه نقد | ||||
10000000 | حساب های انتظامی- ضمانت نامه پیش پرداخت | ||||
10800000 | حساب های انتظامی- وثیقه ضمانت نامه پیش پرداخت | ||||
10000000 | طرف حساب های انتظامی- ضمانت نامه پیش پرداخت | ||||
10800000 | طرف حساب های انتظامی- وثیقه ضمانت نامه پیش پرداخت |
5 – تائیدیه پیش پرداخت
در این هنگام کارفرما ضمانت نامه پیش پرداخت را از کارفرما دریافت نموده و مبلغ پیش پرداخت را به پیمانکار پرداخت می نماید .
این مبلغ می تواند به صورت یک جا و یا به تناسب درصد پیشرفت کار به پیمانکار پرداخت گردد .
مثال : مبلغ پیش پرداخت به طور کامل و در یک مرحله به پیمانکار پرداخت می گردد .
دفتر پیمانکار | دفتر کارفرما | ||||
بدهکار | بستانکار | شرح | بدهکار | بستانکار | شرح |
10000000 | بانک | 10000000 | پیش پرداخت | ||
10000000 | پیش دریافت | 10000000 | بانک |
6 – عملیات اجرایی
ایجاد کارگاه
در این قسمت کارفرما زمین هایی را جهت ایجاد کارگاه و انجام عملیات احداث در اختیار پیمانکار قرار می دهد .
پیمانکار امور مربوط به تجهیز کارگاه را انجام می دهد ، در ضمن هزینه های مربوط به تجهیز کارگاه به عهده پیمانکار می باشد .
پیمانکار شخصی را به سمت رئیس کارگاه منصوب نموده و به صورت کتبی ایشان را به کارفرما معرفی می نماید .
رئیس کارگاه نیز باید به طور مستمر در کارگاه حضور داشته باشد و امور مربوط به نظارت بر اجرای کار و کارگران را سازماندهی نماید .
کارفرما نیز شخصی را به عنوان مهندس مقیم مشخص نموده و ایشان نیز به صورت کتبی به پیمانکار معرفی می گردد .
مهندس مقیم نیز نظارت دقیقی بر امور داشته و حتی می تواند مصالح مصرفی و امور انجام پذیرفته را طبق نقشه و مشخصات بررسی نموده و مورد آزمایش قرار دهد و در صورت بروز هر گونه خطا در عملیات از پیمانکار بخواهد تا مورد را رفع نماید .
دفتر پیمانکار | دفتر کارفرما | ||||
بدهکار | بستانکار | شرح | بدهکار | بستانکار | شرح |
2500000 | پیمان در دست اجرا | ||||
2500000 | وجه نقد |
مثال : کارفرما به مهندسین مشاور به جهت مخارج نظارت بر اجرای طرح مبلغ 1/250/000 ریال پرداخت نموده است .
دفتر پیمانکار | دفتر کارفرما | ||||
بدهکار | بستانکار | شرح | بدهکار | بستانکار | شرح |
1250000 | دارایی در جریان ساخت | ||||
1250000 | بانک |
تخصیص تنخواه گردان جهت کارگاه
بعد از ایجاد کارگاه ، پیمانکار جهت هر کارگاه تنخواه گردان انتخاب نموده و به هر کارگاه تنخواه تخصیص می دهد .
بخشی از مخارج کارگاه از محل همین تنخواه گردان ها پرداخت می گردد .
پیمانکار نیز در نزدیک ترین شعبه بانک به کارگاه ، حسابی را افتتاح می نماید که برداشت از این حساب با امضاء رئیس کارگاه و یا شخص دیگری که پیمانکار مجاز نموده است میسر خواهد بود .
مثال : واریز مبلغ 15/000/000 ریال تنخواه از جانب شرکت پیمانکار به حساب بانکی ایجاد شده جهت تنخواه گردان کارگاه
دفتر پیمانکار | دفتر کارفرما | ||||
بدهکار | بستانکار | شرح | بدهکار | بستانکار | شرح |
15000000 | تنخواه گردان کارگاه | ||||
15000000 | بانک |
مخارج اجرای طرح توسط کارگاه
تهیه و تامین تمامی هزینه های مربوطه از قبیل ؛ تهیه مصالح ، ماشین آلات و … مربوط به پیمانکار بوده و باید ایشان پرداخت نماید .
در این میان کارگاه نیز جهت هزینه نمودن حدود اختیاراتی دارد و بیشتر از آن باید از جانب دفتر مرکزی پیمانکار صورت پذیرد .
معمولا هر زمان که تنخواه گردان حدود 70% از وجه دریافتی بابت تنخواه را هزینه نمود ، اسناد و مدارک مربوط به هزینه کرد را جهت شارژ بررسی و شارژ تنخواه به دفتر مرکزی ارسال می نماید .
واحد حسابداری نیز اسناد و مدارک مربوطه را بررسی نموده ، اگر این هزینه ها و اسناد و مدارک طبق دستور العمل دفتر مرکزی صورت پذیرفته باشد ، مجددا به میزان اسناد و مدارک ارائه شده تنخواه شارژ خواهد گردید .
حسابداری نیز ثبت های مربوطه به این هزینه ها را به تناسب هر سر فصل در سیستم اعمال می نماید .
این هزینه ها حسب مورد در حساب انبار ، پیمان و یا دارایی های ثابت منظور می گردد .
مثال : هزینه های تنخواه گردان به تفکیک هزینه های جاری و سرمایه ای به شرح ذیل در دفاتر ثبت می گردد .
دفتر پیمانکار | دفتر کارفرما | ||||
بدهکار | بستانکار | شرح | بدهکار | بستانکار | شرح |
10000000 | پیمان در دست اجرا | ||||
1000000 | انبار کارگاه | ||||
1500000 | اثاثه | ||||
12500000 | تنخواه گردان |
تنظیم صورت وضعیت و پرداخت آن
طبق شرایط قرارداد ، واحد فنی پیمانکار بر اساس پیشرفت کار صورت وضعیت تهیه نموده و تحویل کارفرما می گردد .
مهندسین ناظر کارفرما نیز صورت وضعیت ارائه گردیده را مورد بررسی قرار می دهند و در صورت صحت اعداد و ارقام آن ، و پس از کسر کسورت قانونی که بر عهده پیمانکار می باشد ، مبلغ صورت وضعیت به پیمانکار پرداخت می گردد .
کارفرما نیز کسورات ذکر شده را به مراجع ذیربط پرداخت می نماید .
مبالغی که از هر صورت وضعیت باید کسر گردد به قرار ذیل می باشد :
1 – مبلغی که بابت صورت وضعیت ماقبل پرداخت گردیده
2 – سپرده حسن انجام کار به میزان 10%
3 – سپرده بیمه به میزان 5% ( موضوع ماده 38 قانون تامین اجتماعی )
4 – پیش پرداخت مالیات به میزان 3% ( موضوع ماده 106 قانون مالیات های مستقیم )
5 – اقساط پیش پرداخت
6 – سایر کسورات طبق قانون و یا قرارداد
الباقی مبلغ نیز به حساب بستانکاری پیمانکار قرار داده می شود .